Flaga Ukrainy – czy wiesz skąd pochodzą barwy Ukrainy?

W ostatnich latach na Ukrainie coraz częściej pojawiają się barwy narodowe. Podróżując przez małe wsie lub duże miasta, można zauważyć na przykład wymalowany w błękitno-żółtym kolorze most lub przystanek autobusowy, na którym powiewa flaga Ukrainy. Jeszcze kilka lat temu, nie były to częste widoki.

Ta popularność wiąże się z rosnącą świadomością narodową Ukraińców, ostatnimi wydarzeniami politycznymi i polityką samego państwa. Zostawiając jednak skomplikowane tematy na boku, dowiedzmy się, skąd się wzięły barwy na ukraińskiej fladze i co one oznaczają. Flaga Ukrainy ma długą tradycję historyczną i interesującą symbolikę. Bo niebiesko-żółte kolory, ma nie tylko ukraińska marszrutka i jej firanki 🙂

Flaga Ukrainy – skąd pochodzą barwy niebieskie i żółte?

Przyjmuje się, że barwy narodowe Ukrainy pochodzą od herbu Księstwa Halicko-wołyńskiego nazywanego inaczej Rusią Halicko-włodzimierską (ukr. Га́лицько-Воли́нське князівство).

Był to organizm polityczny powstały w XIII w. po rozpadzie Rusi Kijowskiej. Do Księstwa Halicko-wołyńskiego należał na przykład Lwów i Przemyśl. Polska, Litwa i Węgry rywalizowały o tereny tego księstwa skutecznie je zajmując po jego upadku w 1349 r. Lew jako symbol heraldyczny pochodził od pieczęci książąt ruskich, którzy władali wspomnianym Księstwem.

Flaga Ukrainy i znaczenie niebiesko-żółtych barw

Flaga Ukrainy składa się z dwóch poziomych pasów, o kolorze niebieskim na górze i żółtym na dole.

• Niebieski kolor na fladze Ukrainy to metafora nieba (zgodnie z tradycją heraldyczną) i oznacza pokój.
• Żółty kolor na fladze Ukrainy ma już znaczenie przypisane. Zgodnie z przyjętym wyjaśnieniem, to metafora kłosu pszenicy lub zboża, a kolor żółty symbolizuje urodzaj, obfitość, bogactwo ziemi, ewentualnie pracę.

Złote kłosy dojrzewają pod błękitnym niebem

Ukraiński działacz narodowy, a później moskalofil i badacz galicyjskiego folkloru, profesor Uniwersytetu Lwowskiego Jakiw Hołowacki na zjeździe naukowym we Lwowie w 1848 r. tak interpretował przyszłe barwy Ukrainy:

Niebieski kolor, jest jak czyste niebo południowej Rusi, jasny i pogodny, jak dusza prawdziwego, nie szalonego Rusina, przedstawia świat i spokój, który jest potrzebny naszemu narodowi. Złoty kolor, podobnie jak brzask na czystym niebie, przedstawiał jasne światło, do którego powinniśmy dążyć.

Синій колір, як чисте небо південної Русі, ясний, погідливий, як душа щирого не скаженного Русина, зображав мир і спокій, якого до розвитку нашого народного потреба. Золотий колір, як ті зірниці на яснім небі, зображали ясне світло, до якого нам прагнути належить.

Jakiw Hołowacki, autor tych słów, był kontrowersyjną postacią. Z jednej strony był ukraińskim działaczem narodowym, z drugiej strony moskalofilem.

Flaga Ukrainy – interesujące fakty

• Warto wiedzieć, że po ukraińsku flaga to prapor (пра́пор), a po rosyjsku to flag (флаг)
• Oficjalnie barwy flagi zatwierdzono w 1918 roku, jako flagę Ukraińskiej Republiki Ludowej i Hetmanatu, ale bez wyraźnego układu kolorów (patrz niżej)
• W czasach istnienia Ukraińskiej Republiki Ludowej (1918-1920) i wcześniej w XIX w., kolejność barw na ukraińskiej fladze nie była jeszcze ustalona. Działacze Ukraińscy stosowali czasem flagę żółto-błękitną (odwrócone kolory). Taką formę można było spotkać na ulotkach URL z tamtego czasu. Prowadziło to nawet do napięć między zwolennikami układu obecnego, a tzw. układu zgodnego z niemiecką heraldyką
• Dopiero 27 czerwca 1949 zatwierdzono oficjalnie kolejność kolorów, a w 28 stycznia 1992 roku ustalono, że jest głównym symbolem narodowym niepodległej Ukrainy
• Współcześnie zdarzają się incydenty nawiązywania do odwróconej wersji flagi i przypisywania takiej wersji wymyślonego znaczenia, jednak jest to powszechnie potępiane i nieuznawane

…kilka ciekawostek więcej

• W czasach komunizmu, czyli Ukraińskiej Ludowej Republiki Rad (1949-1991) flaga Ukrainy była czerwonym prostokątem z sierpem i młotem. U podstawy na całej szerokości i wysokości 1/3 flagi przechodził turkusowy pas. Za posiadanie flagi niepodległej Ukrainy groziły 2 lata więzienia
• Dzień flagi narodowej Ukrainy obchodzony jest od 2004 r. i wyznaczono nim dzień 23 sierpnia każdego roku
• 22 sierpnia 2010 r. wpisano do Księgi Rekordów flagę z Tarnopola. Była to najdłuższa ukraińska flaga licząca 9,5 km długości i 0,75 m szerokości. Objęła długością cały region tarnopolski, a w jej rozwijaniu uczestniczyło 16,5 tyś osób. Całość po zakończeniu akcji podzielono na 7.5 tyś. mniejszych flag